Faculty Profile

Mamand Salari
Update: 2024-09-19

Mamand Salari

Faculty of Natural Resources / Department of Geomorphology

Theses Faculty

M.Sc. Theses

  1. Identifying and assessing the risk of landslide instability and analyzing its causes in the urban area of Sanandaj
    2024
    Iran, having vast mountainous regions that occupy half of the country's size and having a morphology caused by active tectonics, numerous fractures and fractures, the existence of sensitive lithology, etc., is among the vulnerable countries in terms of the occurrence of domain instability in urban areas. Is. Therefore, the current research was carried out with the aim of identifying and evaluating the risk of landslide instability and analyzing its causes in the urban area of Sanandaj. In this research, by using stored spatial data and non-spatial databases, a geographic information system has been produced that allows the retrieval, deletion and addition, classification and analysis of data using the factors used in the preparation of the risk zoning map. Effective domain instabilities were investigated. Next, in order to identify the impact of different parameters on sliding instabilities, the hierarchical analysis (AHP) was used. The results of the hierarchical analysis showed that three land use factors (with an importance factor of 0.15), fault (with an importance factor of 0.15) and lithology (with an importance factor of 0.12) are among the most important factors affecting sliding instabilities. They are in urban areas. After that, the criteria of altitude classes, waterways, vegetation, slope, precipitation, road and slope direction are important. Also, in order to identify the most dangerous urban areas of Sanandaj in terms of landslide instability, GIS software was used. The results showed that the northwestern parts of the studied area have the highest degree of instability. The eastern and southeastern parts and a small part of the northern part of the range also have the least amount of instability. Other sectors also have low to medium volatility.
  2. Identification geomorphotourism potentials and evaluating their position in the proposed path of the Geopark (Case study: Sarvabad County)
    2023
    Tourism is one of the main factors of sustainable development at the economic, social, cultural and environmental levels, which has received special attention in recent years. One of the effective and combined paths in the path of sustainable development of societies is geotourism, the condition of which is the identification of geotourism potentials in the form of geo-sites at the regional level, and at the same time, the conservation approach is also central. Therefore, it can be said that the identification of geotourism potentials and the design of geosites, especially at the level of prone areas, is a ground for discussing geoparks and, consequently, geotourism, which is ultimately the main field of sustainable development. Therefore, with this approach and in this way, the potentials of Sarovabad city as one of the prone areas are being investigated in the development of geotourism as well as the topic of geopark. Among the different methods of evaluating geomorphosites, the Braille method, which is one of the best methods for estimating the conditions and potentials of tourism, was chosen and geomorphosites were investigated. Braille's method consists of four principles of scientific value, educational value, touristic value and destruction risk value, according to these four principles, geosites were evaluated by experts through questionnaires that were prepared and the value of each geosite was determined. The results showed that in terms of scientific value, the geosite of the Sirvan River with a score of 3 was in the first place with the highest score, and the geosites of Zahoreh Cascade and Bagh Khan Cascade were the lowest with a score of 1.45. In terms of educational value, the city of Oraman Takht and Darian Dam Lake got the highest score with a score of 3.6, and Kaleh Tangeh Cave had the lowest score with 2.35. In terms of tourist value, Oraman Takht city geosite and Darian Dam Lake got the highest score with 2.3, and Kale Tangeh cave got the lowest score with 1.9. In terms of destruction risk value, Oraman Takht city geosite got the highest score with 3.15, and Kale Tangeh cave and Zahoreh waterfall got the lowest score with 1.6. In the end, by summing up the results of all four values, the final result was obtained and it was determined that the geosite of Oraman Takht city among the 20 geosites examined had the highest score, i.e., 12.35 points, and the Geosites of Kale Tange Cave and Zahoreh Waterfall also had 7.8 points, the lowest scores. obtained These results show that the geosite of Oraman Takht city has the necessary potential to attract tourists and due to the facilities, that exist in this geosite compared to other geosites, it has created the possibility for tourists to visit it, but in addition to Being a touristic geosite, the risk of its destruction is also high. Due to the progress of the tourism industry and the attention that has been given to this category in recent years, this city can become one of the most tourist-friendly cities in the province and even in the country. This work, by introducing this area as a geopark, can help attract more tourists, which can contribute to the sustainable development and poverty reduction of the region, as a result, with the development of tourism and the education of people, as well as the protection of the geological heritage, it is possible to the order was achieved.
  3. Identification and evaluation of geomorphosites of Songhor city in the path of geopark feasibility
    2023
    Geotourism is one of the pillars of tourism that has played an important role in the economic, social and cultural development of different regions. Different regions have different potentials for the development of geotourism according to their natural conditions. One of the areas that has a high potential in terms of geotourism development goals is Songhor city in the east of Kermanshah province. Considering the importance of the subject, in this research, the identification and evaluation of geomorphosites of Sanghar city and the feasibility of creating a geopark have been discussed. In this research, library information, statistical information, digital model of 30 meters high SRTM and information obtained from questionnaire and interview have been used as the most important research data. The most important research tools are ArcGIS (to prepare the desired maps), Expert Choice (to implement the AHP model) and SPSS (to perform statistical calculations). Also, in this research, Braille models (in order to evaluate geosites), fuzzy logic (in order to fuzzify and combine information layers) and AHP (in order to weight information layers) have been used. The results of the evaluation of geosites have shown that among the geosites of Sanghar city, Sarab Ghazanehle geosite has the highest value with a total of 11.3 points, followed by Jamishan dam geosites with 10.35 points. ed Suleiman-Shah dam with 10.15 points and Sarab Golwij with 1.10 points have the highest value. Also, the results obtained from the integrated model of fuzzy logic and AHP have shown that parts of the central and southern areas of Sanghar city have a high potential due to their proximity to geosites, proximity to urban areas and the main road, as well as proximity to cultural sites. They have geotourism development goals. The integration of the results obtained from the evaluation of geosites as well as the zoning of areas prone to geotourism development has shown that Sarab Ghazanehle, Suleiman-Shah Dam Lake and Jamishan Dam Lake, which had the highest value in terms of Braille's model, according to the integrated logic model Fuzzy-AHP also has a high potential for geotourism development purposes. Therefore, it can be said that the central and southern regions of Sanghar city, where these geosites are located, have the potential to create a geopark.
  4. Geodiversity Assessment in Zrebar Watershed
    2023
    The concept of geodiversity aggregates the abiotic elements of nature and promotes the geoconservation. The main objective of this work is to contribute to the geodiversity assessment in Zrebar watershed. The watershed of zrebar Lake is located among the Zagros mountains in the west of Kurdistan province and 125 km northwest of Sanandaj. The geodiversity status of Zrebar lake basin was assessment using the Prairi et al. (2013). The method is based on the superposition of a regular grid of 1500 × 1500 meters on different maps (lithology, soil, paleontology, hydrology, land use and tectonics). In the first step, regular grid was created using Fishnet tools in ARC-GIS environment. The sumof these maps generated the quantitative Map of Geodiversity Indices and the Map of Geodiversity Assessment, ranging from very low to very high geodiversity. Geodiversity index scores ranged from 4 to 16. The highest geodiversity has been observed in the center of the basin towards the south. Among the reasons for the greatest geodiversity in these parts, we can point out the higher index of lithology, soil and hydrography. Also, the majority and minority of the Zrebar watershed has moderate (32.22%) and very high geodiversity class geodiversity (6.24%), respectively. Geodiversity indices and maps are comprehensive and user-friendly data in theterritorialplanning, consideringthegeodiversityeitherasa whole, or each of its components, especially the more sensitive such as fossil conservation, and water, mineral, and nonrenewable energy resources management.
  5. Simulation of river flow and determination of flood risk areas in Khorramabad urban area
    2022
    Khorram Abad and the area of Khorramroud River are prone to flooding. Floods in the past have caused extensive losses and casualties. Therefore, this study aimed to evaluate the river flow simulation and determine the areas at risk of flooding in the Khorram Abad urban area. The 1:1000 topographic maps, hydrometric data, and flow boundary conditions were received from the regional water organization of Lorestan province, and flood risk zoning was conducted using the Hec-RAS hydrodynamic model. According to the Hagers model, six out of 132 cross-sections on the Khorramroud River were supercritical flow regimes, three were critical, the Froud number of other sections was less than one, and the flow regime was subcritical. A total of 152.44 hectares of land in the 25-year return period were placed in the river bed at risk of flooding, of which 111.76 hectares were residential areas, and 22.43 hectares were irrigated agriculture. In addition, 18.25 hectares of the total flooded area was among the lands with rainfed agriculture. The vulnerability results of the agricultural lands in floods with a return period of 50 years showed that 163.17 hectares were flood prone-areas, of which 25.41 hectares were irrigated and 19.79 hectares were rainfed. In addition, the vulnerability results of residential areas to floods with a return period of 100 years indicated that 175.84 hectares of land use were at risk of flooding, of which 123.81 hectares were vulnerable residential areas. The hydraulic re-control of the flood flow in the flood intervals of the river were investigated along the Khorramroud River. Accordingly, 34 flood zones were identified with their flood spread in the design floods and possible flooding of the riverside lands. The main reasons for the flooding of these areas could be attributed to human factors such as the bridge construction with a water-passing capacity less than the design flood and the backflow of the flow upstream. Canalization and the overall organization of the river in the urban area with low width and inappropriate height of the organization walls on both sides were other reasons for the flooding of these areas. The development of agricultural and residential lands on the banks of the river, the narrowing of the river channels, and the lack of proper dredging of the Khorramroud River, especially in the internal arcs with high sedimentation, could also be mentioned as other reasons. The hydraulic analysis and field observations of the damage in the flooded areas showed the efficiency and accuracy of the Hegers model in simulating the flow in the channel and its floodplain, as well as determining the critical intervals in the urban area of Khorram Abad.
  6. Assessment of active tectonics in the suburb watersheds of Hamedan
    2022
    In the world, almost no area can be found that has not been affected by tectonic changes over the last few thousand years. In this regard, geomorphological evidences and indices show a lot of information about the relationship between the quantitative active tectonic dimension and its affect. Therefore, morpho-tectonic and related studies at the basin area through geomorphological and morphometric indices to identify the dynamics of the basin and also move in the direction of environmental management. Accordingly, in the current study, tectonic prioritization of basins was carried out by using geomorphic indices at the level of the Razavar basin. In this regard, based on basin division, Razavar basin was divided into 5 sub-basins and based on 7 morphometric indices of basin shape (BS), asymmetry factor (Af), mountain-front sinuosity (smf), alley floor width- to- height ratio (vf), stream length-gradient index (sl), Inverse Topographic Symmetry (DA) and canal surface density and finally with Iat index were examined. The general results showed that the studied indices have different ranges at the level of studied basins. However, the general trend of geomorphic indices and the results showed that at the level of the Razavar basin there are degrees of tectonic activity with different amplitudes, but in general, the trend of tectonic activity is moderate and this issue is related to the neotectonic mechanism in the studied area as well as the lithological conditions and prevailing erosion trends. Various evidences of this trend, which were identified and quantified by geomorphic indices, are evident in the general form of the basin as well as its landforms, including the duct system and plain surfaces along the mountainous and sloping forms. The final results of Iat index showed that in case sub-basins of 2 and 4 and in the next stage basin 1 has lower tectonic activity and sub-basin 3 (eastern sub-basin of Razavar basin) has moderate tectonic activity. Also, the highest tectonic activity was observed in the south-eastern sub-basin of Razavar basin part 5, which has high tectonic activity. Based on this index, it was found that there are different degrees of tectonic activity in the sub-basins of the Razavar basin from low to high, which are related to the set of tectonic trends in the region along the lithological conditions in the sub-basins of the Razavar basin and the type and amount of reaction forms are available at the level of each sub-basin. However, based on the geomorphological systemic approach, the final results of the study indicate moderate tectonic activity, albeit with relative degrees of difference in the level of the mysterious basin, and for reliability and risk-taking approach, complete field studies are needed.
  7. ارزیابی ژئومورفوسایت های کارستیک و تحلیل جایگاه آنها با به کارگیری مدل های ترکیبی ارزیابی ژئوتوریسمی(مطالعه موردی: غار قوری قلعه و سراب روانسر)
    2022
    هدف از مفهوم ژئوتوریسم شناسایی لندفرم هایی است که دارای جایگاه و اهمیت ویژه در توصیف و درک تاریخ سطح زمین هستند. از ارزش های اقتصادی، فرهنگی، زیبایی، اکولوژیکی و علمی به صورت همزمان برخوردارند و به منظور درک گردشگری مورد بهره برداری انسان قرار می گیرد. در بحث ژئومورفوسایت ها، مناطق کارستی دارای جایگاه ویژه ای می باشند، چون دارای تنوع اشکال و به تبع آن پتانسیل بالایی برای جذب گردشگر هستند. هدف از این پژوهش ارزیابی ژئومورفوسایت های کارستیک و تحلیل جایگاه آن ها با به کارگیری مدل های ترکیبی ارزیابی ژئوتوریسمی (مطالعه موردی: غار قوری قلعه و سراب روانسر) با استفاده از مدل های GAM، M-GAM و نیز کوبالیکوا و کرچنر می باشد. به همین منظور مجموعه ای از ابزارهای فیزیکی در قالب نقشه های مختلف و نیز ابزارهای مفهومی در قالب نرم افزارها از جمله GIS همراه با پرسشنامه های مبتنی بر مدل های مدنظر و نهایتاً تحلیل های آماری استفاده شد. نتایج بر مبنای GAM (کارشناسان) نشان داد که ارزش نهایی برای دو ژئومورفوسایت سراب روانسر و غارقوری قلعه به ترتیب 46/13 و 31/15 می باشد. سراب روانسر از لحاظ ارزش های مکمل نسبت به غارقوری قلعه ارزش بالاتری دارد ولی از نظر ارزش های اصلی، امتیاز پایین تری کسب کرده است. از آنجا که ارزش های اصلی نقش تأثیرگذاری در ارزیابی ارزش گردشگری دارد، غارقوری قلعه نسبت به سراب روانسر از ارزش بیشتری، برخوردار است. بررسی دو ژئومورفوسایت بر مبنای مدل M-GAM (بازدیدکنندگان) نیز نشان داد ارزش نهایی سراب روانسر و غار قوری قلعه به ترتیب 07/12 و 31/15 می باشد. این نتایج نشان از برتری ارزش نهایی غار قوری قلعه نسبت به ارزش نهایی سراب روانسر دارد. غارقوری قلعه هم از لحاظ ارزش های اصلی و هم از لحاظ ارزش های مکمل از سراب روانسر برتری دارد. تحلیل نمودار ماتریسی GAM نشان داد که غارقوری قلعه در فیلد Z22 قرار دارد که نشان دهنده این است که این غار از نظر ارزش های اصلی و مکمل در سطح متوسطی قرار دارد. قرارگیری سراب روانسر در فیلد Z22 نیز بدین معنی است که این سراب از لحاظ ارزش های اصلی پایین و از لحاظ ارزش های مکمل در سطح متوسطی قرار دارد. تحلیل ماتریس M-GAM نیز نشان داد که هر دو ژئومورفوسایت در فیلد Z22 قرار دارند. قرار گرفتن هردو ژئوسایت در یک فیلد به معنا برابری ارزش های اصلی و مکمل نیست. سراب روانسر از لحاظ ارزش های اصلی در سطح پایین و از لحاظ ارزش های مکمل در سطح متوسطی قرار دارد. قرارگیری غارقوری قلعه در فیلد Z22 بدین معنی است که از لحاظ ارزش های اصلی و مکمل در سطح متوسطی قرار گرفته است. بررسی دو ژئوسایت با استفاده از مدل تلفیقی کوبالیکوا و کرچنر نیز نشان داد که از بین ژئومورفوسایت ها غارقوری قلعه با امتیاز 83/8 دارای بیشترین امتیاز بوده است و سراب روانسر با کسب امتیاز 8/7 در رتبه ی دوم قرار دارد. هم چنین از بین معیارهای مورد مطالعه دو ژئوسایت، ارزش مکمل با 27 درصد دارای بیشترین اهمیت و ارزش آموزشی با 13 درصد دارای کمترین اهمیت است. در نهایت هر دو ژئومورفوسایت دارای پتانسیل نادر جهت ارتقا ژئوتوریسم و اقتصاد منطقه هستند؛ اما به دلیل نبود برنامه ریزی و مدیریت کافی، نبود آموزش (جهت فرهنگ سازی بین مردم)، کمبود امکانات حفاظتی و رفاهی هر دو ژئوسایت با نقاط ضعف های روبه رو هستند که در صورت بهبود این نکات می توانند به یک ژئوتوریسم پایدار موفق دست یابند.
  8. پهنه بندی خطر سیلاب در پهنه شهری نورآباد استان لرستان
    2022
    در حال حاضر سیلاب شهری به دلیل تشدید تغییرات آب و هوایی و توسعه سریع شهرنشینی به طور مکرر در سراسر جهان رخ می دهد. سیلاب شهری خسارات اجتماعی و اقتصادی عظیمی را به همراه داشته و امنیت و دارایی ساکنان را به شدت تهدید می کند. بنابراین هدف از انجام این مطالعه، پهنه بندی خطر سیلاب شهری در شهر نورآباد لرستان می باشد. در این پژوهش، پس از جمع آوری اطلاعات و لایه های مورد نیاز، به کمک روش تحلیل سلسله مراتبی و با توجه به نظر خبرگان، وزن معیارها و زیرمعیارهای مؤثر در سیل خیزی منطقه مورد مطالعه تعیین شده؛ سپس با توجه به وزن های به دست آمده، نقشه فازی لایه های مورد نظر به دست آمد. در مجموع 8 پارامتر شامل شیب، جهت شیب، ارتفاع، فاصله از آبراهه، کاربری اراضی، انحنای شیب، لیتولوژی و بارش به منظور پهنه بندی خطر سیلاب شهری استفاده شدند. در نهایت، عملکرد مدل ها با استفاده از منحنیROC مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که معیار فاصله از رودخانه دارای بیشترین اهمیت و لایه جهت شیب دارای کمترین اهمیت می باشد. نتایج تحلیل منحنی ویژگی عملگر نسبی نشان داد که مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی دارای مقدار AUC برابر 771/0 می باشد. بنابراین مدل تحلیل سلسله مراتبی – فازی دارای عملکرد بالایی در پیش بینی سیل خیزی می باشد. مناطق پرخطر سطح شهر شامل مناطق مجاور پل ها (پل کاوه، پل شهرداری، پل نه دی و پل میدان فردوسی) و مناطقی که عرض بستر رودخانه باریک شده و یا اینکه محل تلاقی دو رودخانه (گچینه و خاوه ) می باشند.
  9. اولویت بندی تکتونیکی حوضه های آبریز با به کارگیری شاخص های مورفومتریک مطالعه موردی(حوضه رازآور)
    2021
    تقریبا هیچ ناحیه ای را در کره زمین نمی توان یافت که در طول چند هزارسال اخیر تحت تأثیر تغییرات تکتونیکی قرار نگرفته باشد. در این مسیر شواهد و شاخص های ژئومورفولوژیک اطلاعات زیادی را در ارتباط بعد کمی تکتونیک فعال و نیز اثر گذاری آن نمایان می سازند. بنابراین مطالعات مورفوتکتونیک و بررسی های مرتبط با آن در سطح حوضه های آبریز از طریق شاخص های ژئومورفولوژیک و مورفومتریک در جهت شناسایی دینامیک حوضه ها و نیز حرکت در راستای مدیریت محیط مفید می باشد. بر این اساس در پژوهش حاضر به اولویت بندی تکتونیکی حوضه های آبریز با به کارگیری شاخص های ژئومورفیک در سطح حوضه رازآور پرداخته شد. در این ارتباط حوضه رازآور بر مبنای تقسیم بندی حوضه ای به 5 زیر حوضه تقسیم گردید و بر اساس شاخص های مورفومتریک 7 گانه شکل حوضه (BS)، عدم تقارن آبراهه (AF)، پیچ و خم جبهه کوهستان (smf)، نسبت پهنای کف دره به عمق دره (vf)، گرادیان طولی رودخانه (sl)، تقارن توپوگرافی معکوس (DA) و تراکم سطحی آبراهه و نیز در نهایت با شاخص Iat مورد بررسی قرار گرفت. نتایج کلی نشان داد که شاخص های مورد بررسی در سطح حوضه های مطالعاتی دارای دامنه های متفاوتی هستند. ولی روند کلی شاخص های ژئومورفیک و نتایج حاصل از آن نشان داد که در سطح حوضه رازآور درجات فعالیت تکتونیکی با دامنه ای متفاوت وجود دارد ولی به صورت کلی روند فعالیت تکتونیکی در سطح متوسطی است و این مساله در ارتباط با ساز و کار نئوتکتونیکی حاکم در منطقه و نیز شرایط لیتولوژیک و نیز روندهای غالب فرسایشی محدوده مرتبط است. شواهد مختلف این روند که توسط شاخص های ژئومورفیک شناسایی و کمی گردید در فرم کلی حوضه و نیز لندفرم های شاخص آن شامل سیستم مجرا و نیز سطوح دشتی به همراه فرم های کوهستانی و دامنه-ای مشهود است. نتایج نهایی حاصل از شاخص Iat نشان داد که به صورت موردی زیرحوضه های 2 و 4 و در مرحله بعد حوضه 1 دارای فعالیت تکتونیکی پایین تری بوده و زیرحوضه 3 (زیرحوضه شرقی حوضه رازآور) دارای فعالیت تکتونیکی متوسطی می باشد. همچنین بیشترین فعالیت تکتونیکی در زیرحوضه جنوبی- شرقی حوضه رازآور شماره 5 مشاهده شد که دارای فعالیت تکتونیکی زیاد می باشد. بر اساس این شاخص نیز مشخص گردید که درجات متفاوتی از فعالیت تکتونیکی در سطح زیر حوضه های حوضه رازآور از کم تا زیاد وجود دارند که مرتبط با مجموعه روندهای تکتونیکی حاکم بر منطقه به همراه شرایط لیتولوژیک موجود در سطح زیر حوضه های رازآوز و نیز نوع و میزان واکنش فرم های موجود در سطح هر زیر حوضه می باشد. با این اوصاف بر مبنای رویکرد سیستمی ژئومورفولوژیک نتایج نهایی پژوهش بیانگر فعالیت متوسط تکتونیکی البته با درجات نسبی تفاوت در سطح حوضه رازآور می باشد و برای اطمینان و رویکرد مخاطره شناسی ضرورت بررسی های کامل میدانی وجود دارد.
  10. تحلیل ساختاری بر آسیب پذیری نواحی تحت مخاطره افت سطح آب زیرزمینی در دشت کبودرآهنگ
    2021
    افت آب زیرزمینی یکی از مهمترین مسائل و چالش های پیش رو در زمینه کاهش ذخأیر آبی در همه جوامع انسانی می باشدکه سبب ایجاد آسیب پذیری اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در مکان های مختلف شده است. شناسایی عوامل آسیب پذیر مؤثر نواحی بر روی افت آب زیرزمینی و اتخاذ تدابیر درست کارشناسانه و به موقع نسبت به آن یکی از ابزارهای اساسی و مهم جهت مدیریت و کنترل این مخاطره محیطی است. در این راستا مطالعه حاضر بر آن بوده است به شیوه توصیفی – تحلیلی و ضمن تاکید بر جنبه کاربردی آن، به تحلیل ساختاری بر آسیب پذیری نواحی تحت مخاطره افت سطح آب زیرزمینی در دشت کبودرآهنگ استان همدان بپردازد. جامعه آماری این پژوهش از میان ساکنین روستاهای ده دهستانِ شهرستان کبودراهنگ است. نمونه های مورد بررسی به تعداد 400 نفر بر اساس روش کوکران و به شیوه تصادفی – طبقه ای با فن انتساب متناسب، از میان دهستان های منطقه مورد مطالعه انتخاب شد. اطلاعات مورد نیاز بر اساس تدوین پرسشنامه محقق ساخته که روایی آن توسط اساتید دانشگاه کردستان و پایایی آن بر اساس روش آلفای کرونباخ با ضریب 90/0 محاسبه شد، جمع آوری گردید. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از الگوریتم ها و توابع کاربردی در نرم افزار ARCGIS، شامل IDW، آمارتوصیفی و استنباطی (آزمون T تک نمونه ای، همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام)، در نرم افزار SPSS و برای مدلسازی و تحلیل فاکتورهای موثر بر و شاخص های آسیب پذیری در برابر مخاطره افت سطح آب زیرزمینی دشت کبودرآهنگ از روش های تحلیل تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) و معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار AMOS بهره گرفته شد. نتایج پژوهش حاضر در فاز نخست و در ارزیابی مهمترین مولفه بیانگر رخداد آسیب پذیری در برابر افت سطح آب زیرزمینی، منتهی به شناسایی مولفه کالبدی با ضریب 579/0 و مولفه زیست محیطی با ضریب 178/0 گردید. دیگر یافته ها نشان داد که مهمترین مولفه موثر بر آسیب پذیری منطقه، مولفه اقتصادی و زیست محیطی با میانگین 44/3 است. همچنین نتایج این مطالعه در مدلسازی معادلات ساختاری بیانگر آن است که بنیان های ذهنی و ارزشی افراد در تطبیق با پاردارایم های نظریه ای نشان داد که عدم اتکا به انگاره های ارزشی پارادیم نوین زیست محیطی که بر تعادل و هماهنگی با طبیعت و محیط زیست تاکید دارد، منتهی به رفتارهای تخریب گرایانه در ارتباط با بهره برداری از منابع طبیعی می شود، که نمود آن را در دشت کبودرآهنگ در خصوص رخداد فروچاله ها می توان شاهد بود. در نهایت تحلیل فضایی- مکانی مناطق آسیب پذیر در برابر افت سطح آب زیرزمینی در دشت کبودر آهنگ نشان داد که دهستان های سرداران و حاجیلو با درجه آسیب پذیری بالا و خیلی بالا در وضعیت نامناسبی قرار گرفته است و نیازمند توجه و مدیریت بحران پیش از بحران می-باشند.
  11. ارزیابی ژئوتوریسمی تالاب شادگان با رویکرد محیطی
    2020
    ژئوتوریسم یکی از جدیدترین مفاهیم مطالعات امروزه گردشگری است. بنابراین محبوبیت ژئوتوریسم طی چند دهه گذشته به سرعت افزایش یافته است. هدف این مطالعه، ارزیابی محیطی ژئوسایت شادگان با استفاده از مدل های GAM و M-GAM بود. تالاب شادگان در جنوب غربی ایران و همچنین جنوب غرب استان خوزستان واقع شده است. جامعه پژوهش در این مطالعه شامل دو گروه کارشناسان و گردشگران بود. در مدل های GAM و M-GAM به ترتیب از نظر کارشناسان و گردشگران استفاده شد. بعد از توزیع پرسشنامه و جمع آوری پرسشنامه های تکمیل شده، 15 عدد پرسشنامه در هر گروه مورد تحلیل قرار گرفت. به عبارت دیگر، در مجموع 30 پرسشنامه مورد تحلیل قرار گرفت. ارزش های داده شده به زیرمعیارهای از نظر کارشناسان با نظر گردشگران مقایسه شده و گردشگران نسبت به کارشناسان، امتیازات کمتری را به زیرمعیارها اختصاص دادند. از نظر کارشناسان و گردشگران، ارزش علمی- آموزشی و ارزش گردشگری به ترتیب دارای بیشترین و کمترین ارزش بودند. نمودار ارزیابی ژئوتوریسم در مدل GAM و M-GAM، موقعیت Z32 را نشان داد که ژئوسایت های قرار گرفته در این محدوده دارای مقادیر بالای ارزش اصلی و مقادیر متوسط ارزش مکمل هستند.نتایج مطالعه نشان داد که از نظر ارزش های اصلی و مکمل تالاب شادگان در وضعیت متوسط قرار دارد؛ اما پیمایش میدانی صورت گرفته حاکی از وضعیت متوسط به پایین تالاب شادگان است. به طور کلی عوامل مدیریتی و عدم مدیریت صحیح و برنامه ریزی نادرست مهم ترین عامل تخریب تالاب شادگان می باشد. اگر تالاب شادگان حیات خود را داشته باشد می تواند حیات منطقه را نیز از لحاظ وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم، وضعیت زیست محیطی و کیفیت هوا تأمین کند.
  12. واکاوی نگرش جامعه به مخاطره افت سطح آب زیرزمینی و علل آن در دشت دهگلان
    2020
    افت آب زیرزمینی یکی از مهمترین مسائل و چالش های پیش رو در زمینه کاهش ذخأیر آبی در همه جوامع انسانی است که سبب ایجاد مشکلات عدیده اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در مکان های مختلف می شود. شناسایی عوامل مؤثر بر روی افت آب زیرزمینی و اتخاذ تدابیر درست کارشناسانه و به موقع نسبت به آن یکی از ابزارهای اساسی و مهم جهت مدیریت و کنترل این مخاطره محیطی است. در این راستا مطالعه حاضر بر آن بوده است به واکاوی نگرش جامعه به مخاطره افت سطح آب زیرزمینی و علل آن در دشت دهگلان در استان کردستان بپردازد. جامعه آماری این پژوهش شامل بهره برداران در بخش کشاورزی در روستاهای پنج دهستان شهرستان دهگلان که دارای چاه های پیزومتری می باشند، هستند. همچنین کارشناسان متخصص در حوزه مربوطه را نیز در برمی گیرد. تمام نمونه های مورد بررسی بر اساس روش کوکران و به شیوه تصادفی-طبقه ای با فن انتساب متناسب، به تعداد 100 نمونه از میان کشاورزان (بهره برداران) در دهستان های حومه دهگلان، ئیلاق جنوبی، سیس و قروچای و تعداد 15 نفر از میان کارشناسان که به شیوه هدفمند و تمام شماری، انتخاب شدند. نحوه جمع آوری اطلاعات با فن پیمایشی- اکتشافی و به شیوه آمیخته (کمی و کیفی)، و با رویکرد پراگماتیسمی انجام گرفته است. بنابراین در فاز کیفی با انجام مصاحبه نیمه ساختارمند، عوامل مؤثر بر افت سطح آب زیرزمینی شناسایی گردید و پس از تدوین پرسشنامه محقق ساخته و تایید روایی آن بر اساس نظر اساتید گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه کردستان و پایایی آن نیز در روش آلفای کرونباخ برابر با 85 درصد تأیید گردید. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از الگوریتم ها و توابع کاربردی در نرم افزار ARCGIS، شامل IDW و همچنین از آمارتوصیفی و استنباطی (آزمون T تک نمونه ای، همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام)، در نرم افزار SPSS، و برای سنجش نظرات کارشناسان از روش های تحلیل تصمیم گیری چند معیاره (FTOPSIS) و مدل تحلیلی شبکه های عصبی (MLP)، استفاده گردید. نتایج بدست آمده از پژوهش حاضر نشان داد که مهمترین عوامل مؤثر بر افت سطح آب زیرزمینی در دشت دهگلان از نظر بهره برداران مربوط به مؤلفه ی زیرساختی است. همچنین مهمترین مؤلفه از نظر کارشناسان در افت سطح آب زیرزمینی در دشت دهگلان، مؤلفه های اجتماعی و فرهنگی است. بنابراین دیگر نتایج این پژوهش نشان داد که افت سطح آب زیرزمینی بیشترین میزان تأثیر را بر تاب آوری اجتماعی روستائیان دارد. از این رو نتایج این پژوهش می تواند در برنامه ریزی و مدیریت مخاطرات محیطی مورد استفاده مدیران و برنامه ریزان واقع شود.
  13. ارزیابی مخاطره ی زمین لغزش و واکاوی علل آن در مسیر جاده ی جدید سردشت- بانه حد فاصل سردشت- دارساوین
    2019
    امروزه نقش و اهمیت جاده ها در ارتباط با توسعه ی فعالیت های اقتصادی و اجتماعی آشکار است. جاده ها مسیر انتقال فرهنگ، تمدن و مسیر دستیابی به توسعه هستند که اخیرا حالت بحرانی پیدا کرده اند که علت آن وقوع حوادث در جاده هاست که بخشی از این حوادث مربوط به رخداد بلایای طبیعی است. زمین لغزش ها از اشکال حرکات دامنه ای و از پدیده های مخرب طبیعی هستند که خسارات زیادی را بر سرمایه های ملی وارد می کنند. بنابراین شناسایی زمین لغزش ها در سطح جاده ها با توجه به جنبه ی مخاطره شناسی این فضاهای جغرافیایی می تواند بسیار موثر باشد. هدف این پژوهش ارزیابی مخاطره ی زمین لغزش و واکاوی علل آن در مسیر جاده ی جدید سردشت به بانه حد فاصل سردشت – دارساوین می باشد. در این پژوهش برای پهنه بندی خطر زمین لغزش از مدل فازی و دو عملگرGamma7 و Gamma9 مدل فازی استفاده شد. با توجه به شرایط موجود و نظر کارشناسی 16 متغیر شیب، جهت شیب، کاربری زمین، بارش، زمین شناسی، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، تراکم گسل، تراکم رودخانه، قدرت حمل جریان، شاخص نمناکی توپوگرافیک، طول زاویه شیب، انحنای شیب، انحنای عرضی شیب و انحنای طولی شیب مورد استفاده قرار گرفت. نتایج عملگرهای Gamma7 و Gamma9 نشان داد که هر دو عملگر در شناسایی پهنه های خطر در سطح سه بازه در مسیر شناسایی و تشخیص، یکسان عمل نموده اند ولی در مقادیر تعیین خطر دارای تفاوت هستند که دال بر دقت کار می تواند باشد. با این اوصاف بر مبنای مطالعات میدانی و نیز واقعیت زمینی، عملگر Gamma9 در تشخیص مقادیر بازه ها از منظر تعیین ناپایداری دقیق تر است. نتایج حاصل از بررسی محدوده ی مطالعاتی که 21 کیلومتراست در قالب سه بازه نشان داد که به ترتیب بازه ی اول و دوم دارای پتانسیل خطر بیشتری هستند. نتایج تکمیلی تر نشان داد که بازه ی دوم که مسیر جاده ی جدید بعد از احداث سد است با توجه به احداث منطبق بر سطوح پادگانه ای مجاور رودخانه ی زاب و نیز در تشکیلات رسوبی بسیار حساس و ناشی از تغییر تکیه گاه شیب بیشترین میزان ناپایداری واقعی را داشته است. در نهایت با استفاده از منحنی عملگر نسبی(ROC)، عملکرد مدل ارزیابی شد. نتایج نشان داد که مقدار سطح زیر منحنی برابر با 811/0 است که بیانگر کارایی و دقت مدل به کار گرفته می باشد.
  14. پهنه بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل های پیش بینی کننده ی مکانی
    2019
    مخاطرات سیلاب، یکی از وقایع فاجعه آفرین دنیا می باشد که منشأ آب و هوایی هیدرولوژیکی داشته است و به وضعیتی گفته می شود که در آن جریان رودخانه و سطح آب به-صورت ناگهانی افزایش پیدا می کند و باعث خسارت های جانی و مالی می گردد. ایران، همه ساله شاهد وقوع مخاطره ی سیلاب با شدت مختلف است، این کشور دارای اقلیم خشک و نیمه-خشک بوده و بارش اندک و غالباً رگباری سالیانه آن از لحاظ زمانی و مکانی توزیع یکنواختی ندارد. هدف از این مطالعه، پهنه بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل های پیش-بینی کننده ی مکانی می باشد. فاکتورهای مؤثر بر وقوع سیل که در این مطالعه در نظر گرفته شدند، شامل شیب، جهت شیب، ارتفاع، فاصله از رودخانه، تراکم آبراهه، شاخص رطوبت توپوگرافی، شاخص قدرت توان جریان، انحنای شیب، لیتولوژی، خاک شناسی، کاربری اراضی و میزان بارندگی است. پس از جمع آوری اطلاعات و لایه های مورد نیاز، نقاط سیل گیر که 126 نقطه بودند شناسایی شدند. موقعیت های سیل گیر به صورت تصادفی به دو گروه 70 درصد (89) و 30 درصد (37) به ترتیب برای مدل سازی و اعتبار سنجی تقسیم شدند. به کمک مدل های تابع شواهد قطعی (EBF)، شواهد وزنی (WOE) و لجستیک رگرسیون (LR)، نقشه ی پهنه بندی خطر سیلاب شهر ایلام تهیه شد. نقشه های حساسیت به وقوع سیل تهیه شده، به 5 کلاس خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد طبقه بندی شدند. برای ارزیابی عملکرد مدل-ها، از سطح زیر نمودار AUC به دست آمده از منحنی ROC استفاده گردید. با توجه به معیار ارزیابی مورد استفاده در این مطالعه (ROC) و با توجه به داده های اعتبارسنجی، مدل تابع شواهد قطعی EBF (914/0) در پتانسیل یابی سیل خیزی در منطقه ی مورد نظر دارای بهترین عملکرد بود و بعد از آن به ترتیب مدل لجستیک رگرسیون LR(896/0) و شواهد وزنی WOE (874/0) دارای کمترین عملکرد در پتانسیل یابی سیل خیزی در منطقه ی مورد مطالعه بودند. در نهایت، نتایج مطالعه نشان داد که سیل خیزی شهر ایلام ناشی از عوامل محیطی شامل شیب زیاد و تغییر کاربری اراضی است که بر اساس نقشه ی پیش بینی خطر سیل ارائه شده، می توان در آینده اقدامات مدیریتی مناسبی را جهت کاهش خسارت ها و تلفات ناشی از سیل انجام داد.
  15. شناسایی و تحلیل مخاطرات ژئومورفولوژیکی شاخص در مسیر جاده پیرانشهر – سردشت
    2018
    راه های مواصلاتی جزء مهم ترین ارکان توسعه هر کشور محسوب می شود. این راه ها در کشور ایران همواره توسط مخاطرات متعددی تهدید می شوند، که یکی از مهم ترین این مخاطرات زمین لغزش می باشند که جزء شاخص ترین ناپایداری های دامنه ای محسوب می شوند. هدف این پژوهش شناسایی، پهنه بندی و تحلیل مخاطرات ژئومورفولوژی شاخص (زمین لغزش) در جاده پیرانشهر- سردشت از توابع استان آذربایجان غربی با استفاده از سه روش تحلیل سلسله مراتبی، لجستیک رگرسیون و تاپسیس میباشد عوامل موثر بر وقوع مخاطرات زمین لغزش در مسیر مورد مطالعه عبارت بودند از: شیب، جهت شیب، لیتولوژی، نوع خاک، بارندگی، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، فاصله از جاده، کاربری اراضی و فاصله از مراکز روستایی و شهری. داده های مربوط به پژوهش از طریق نقشه های توپوگرافی، سنگ شناسی، کاربری اراضی، عکس های هوایی و تصاویر ماهواره ای و داده های هوا شناسی منطقه مورد مطالعه و پرسشنامه از اساتید و صاحب نظران این موضوع جمع آوری شده است. عوامل موثر در سیستم اطلاعات جغرافیایی به لایه های اطلاعاتی تبدیل شده و سپس با استفاده از سه مدل لجستیک رگرسیون (LR)، تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و تاپسیس (TOPSIS) همپوشانی انجام گرفت و در نهایت سه لایه نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش در پنج طبقه مخاطره کم خطر تا پرخطر طبقه بندی شده است. در نهایت به بررسی میزان همخوانی و همپوشانی نتیجه لایه های پیش-بینی شده در هر روش با لایه پراکنش زمین لغزش های اتفاق افتاده در منطقه مورد مطالعه پرداختیم. نتایج نشان می دهد که بیشترین رخداد زمین لغزش در یک سوم ابتدایی و انتهایی جاده مورد مطالعه می باشد که دارای بیش ترین آسیب پذیری هستند و همپوشانی لایه های به دست آمده با لایه زمین لغزش های اتفاق افتاده از منطقه مورد مطالعه در روش های مورد استفاده به ترتیب تحلیل سلسله مراتبی دارای بیشترین همپوشانی و روش های لجستیک رگرسیون وتاپسیس دارای همپوشانی کمتری می باشند.از دیگر نتایج به دست آمده این پژوهش میزان تاثیر عوامل موثر مورد مطالعه در وقوع زمین لغزش های رخ داده مورد نظر است که به ترتیب لیتولوژی، کاربری اراضی، شیب، پوشش گیاهی، بارندگی، جهت شیب و فاصله از آبراهه بیشترین نقش را در وقوع زمین لغزش در مسیر مورد مطالعه داشته اند.
  16. بررسی و تحلیل ژئوتوریسمی غار علی صدر با دیدگاه مخاطره-شناسی
    2018
    در قرن بیست ویک، با رشد سرمایه داری جدید مربوط به عصر فرا صنعتی، توسعه جامعه شبکه ای و به دنبال آن گسترش بیش از حد انقلاب تکنولوژیک در حوزه های مختلف، باعث شده است که اوقات فراغت و به تبع آن گردشگری در سطح ملی و بین المللی افزایش پرشتابی پیدا کند. بنابراین با توجه به توسعه توریسم و کارکردهای متعدد آن و به عنوان یکی از نیروهای شکل دهنده جهان ما امروزه در حوزه گردشگری مفاهیم جدیدی ایجاد شده است. از جدیدترین این مفاهیم و حوزه ها ژئوتوریسم است که به معرفی پدیده های زمین شناسی با حفظ هویت مکانی می پردازد و هدف غایی آن نیز مبتنی بر حفظ محیط زیست و چشم اندازهای آن، عدم تغییر و خودداری از دخالت نامتعادل انسان در برهم زدن چهره زمین است. به بیان تخصصی تر، ژئوتوریسم، شناخت ژئومورفوسایت ها و مکان های ویژه ژئومورفولوژیک به عنوان مکان هایی با ارزش های علمی، اکولوژیکی، فرهنگی، اقتصادی و زیبایی شناختی هستند.در این راستا ژئوسایت غار علی صدر به عنوان سایت مطالعاتی انتخاب و در سطح آن ارزیابی و تحلیل ژئوتوریسمی صورت گرفت. با این هدف از میان روش ها و مدل های ارزیابی در زمینه ژئوتوریسم، روش های کومانسکو و پرالونگ انتخاب و بر مبنای آن ژئوسایت علی صدر مورد سنجش قرار گرفت. نتایج حاصل از ارزیابی ژئوسایت با روش کومانسکو در قالب پنج معیار اصلی صورت گرفت. ارزش امتیازی آنها به ترتیب معیار در روش، 5/16، 25/16، 14، 5/17، 11 برآورد گردیدند و در نهایت ارزش کلی ژئوسایت نیز 75/0 محاسبه شد. بررسی مبتنی بر این روش بیانگر ارزش بالای معیارهای علمی، زیبایی شناختی، اقتصادی و نیز ارزش امتیازی پایین معیار مدیریتی بود. نکته قابل توجه در ارتباط با برآوردهای روش کومانسکو قرار گرفتن دو معیار مدیریتی و اقتصادی به لحاظ پایین ترین و بالاترین سطح است که خود به واضحی گویای مخاطره-شناسی در سطح ژئوسایت است. به این صورت که پارادوکس موجود ناشی از مسیر رشدی و توانمندی اقتصادی غار و به تبع آن کاهش سطح تمهیدات حفاظتی و نیز افزایش سطح تخریب و عدم تحقق محور توسعه پایدار است. بررسی غار علی صدر با روش پرالونگ نیز بر مبنای عیار گردشگری و عیار بهره وری صورت گرفت. نتایج ارزش امتیازی آنها به ترتیب معیار در روش، 80/0، 77/0، 45/0، 75/0 و 75/0 و 68/0 برآورد گردیدند. واکاوی نتایج نشان داد که تنوع فرایند و فرم منجر به افزایش ارزش و سطح معیارهای علمی و زیبایی شناختی شده است. نکته قابل توجه از منظر مخاطره شناسی ارزش امتیاز بالای معیار اقتصادی- اجتماعی است که گویای کاربری شدید در سطح ژئوسایت است و در همین راستا آمارهای بازدیدکنندگان و بررسی عیار بهره وری نیز موید این مساله است. به صورتی که در کیفیت بهره وری در سطح ژئوسایت استفاده از ارزش اقتصادی امتیاز کامل را گرفته و در سطح یک قرار دارد. بنابراین در راستای تحقق ژئوتوریسم پایدار موفق باید ژئوسایت را به عنوان یک سیستم در بردارنده لندفرم و جاذبه طبیعی(غار علی صدر)، جوامع محلی و میزبان، گردشگران، متولیان و برنامه ریزی در نظر گرفت و بر مبنای آن عمل کرد.
  17. تحلیل و پهنه بندی میزان سیل خیزی با استفاده از شاخص های هیدروژئومورفولوژی (مطالعه موردی حوضه های آبریز استان کردستان)
    2017
    سیل یکی از مهم ترین مخاطرات تهدید کننده جامعه بشری محسوب میشود. در ده های اخیر با افزایش جمعیت و تغییر اقلیم اثرات این مخاطره بیشتر شده است. مطالعه ویژگی های حوضه ها که میزان سیل خیزی با آن در ارتباط است می تواند به مدیریت صحیح این مخاطره کمک نماید. استان کردستان با اقلیم نیمه خشک و تغییر پذیری زیاد بارش از پتانسیل بالایی برای این مخاطره برخوردار است. در این مقاله پتانسیل سیل خیزی حوضه های استان کردستان شامل حوضه های قرار گرفته در داخل استان و مشترک با استان های مجاور با استفاده از شاخص های مورفومتری و هیدروگرافی محاسبه گردید. با این هدف و بر اساس عوامل توپوگرافی و هیدرولوژی سطحی 18 حوضه شناسایی و مورد ارزیابی قرار گرفتند. در ادامه پژوهش آبراهه ها بر اساس روش استرالر طبقه بندی و سپس 12 پارامتر شاخص در ارتباط با سیل خیزی شامل طول حوضه، تراکم زهکشی، نسبت انشعاب، فراوانی آبراهه ها، طول جریان سطحی، ضریب فرم حوضه، شکل حوضه، ضریب کشیدگی، ضریب گردی، ضریب فشردگی، نسبت بافت و مساحت برای تمام حوضه ها محاسبه گردید. از نرم افزارهای GIS و Excel به منظور تسهیل محاسبات و استخراج داده ها و SPSS برای طبقه بندی و نیز استاندارد کردن داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که حوضه های آبخیز مورد مطالعه بر اساس پارامترهای مورد مطالعه در دو خوشه قرار می گیرند. به ترتیب خوشه 1 دارای 11 حوضه شامل حوضه های بیجار، گل تپه، تپه اسماعیل، بوکان، رزاب، سقز، انگوران، قروه، سنندج، تکاب و شاهین دژ و خوشه 2 دارای 7 حوضه شامل حوضه های پاوه، سردشت، بانه، روانسر، کامیاران، مریوان و قزلچه می باشد. همچنین نتایج مقایسه ای بیانگر قرارگیری حوضه های خوشه 1 در شرق و حوضه های خوشه 2 در غرب محدوده مورد مطالعه است. مجموع برآوردها و تحلیل های آماری نشان دهنده پتانسیل سیل خیزی بیشتر حوضه های شرقی با وجود بارندگی بیشتر حوضه های غربی است که دلیل بارز آن ناشی از شرایط توپوگرافی، پوشش گیاهی و لیتولوژیکی خاص حوضه های شرقی است.
  18. بررسی و تحلیل پتانسیل های ژئوتوریسمی و تنگناهای محیطی غار کونه شمشم مریوان
    2017
    غار کونه شَمشَم یکی از جاذبه های طبیعی ملی ارزشمند طبیعت گردی ایران است که در سطح منطقه مریوان منحصر به فرد است و دارای ترکیبی از ویژگی های علمی، زمین شناسی، زیست شناسی و فرهنگی است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی و ارزیابی ارزش های ژئوتوریسمی و تحلیل میزان مخاطرات طبیعی و انسانی غار کونه شمَشَم مریوان است که در 40 کیلومتری شهر مریوان و در مسیر جاده سقز- مریوان در نزدیکی روستای توراغ تپه واقع است. در این پژوهش روش مطالعه شامل: مطالعات کتابخانه ای، روش پریرا، روش سوات (SWOT)، استفاده از پرسشنامه و ارزش گذاری، بازدید میدانی ، روش آزمایشگاهی و اندازه گیری، استفاده از نرم افزار های GIS، SURFER،SPSS و اکسل بوده و وسایل مورد نیاز شامل وسایل اندازه گیری غار مانند: متر لیزری و قطب نما بوده که جهت تولید داده ها و تجزیه و تحلیل آنها استفاده شده است. امروزه گردشگری جهت توسعه پایدار از اهمّیت جهانی و منطقه ای برخوردار است. ژئوتوریسم انواع مختلفی دارد که مهم ترین آن ها توریسم عادی و طبیعت گرا است که بازدید و گردش در غارها بخشی از آن است. در این پایان نامه، بررسی و تحلیل اهمیت ژئوتوریسم و تنگناهای محیطی غار کونه شمشم مورد تحقیق و پژوهش قرار داده شده است. بررسی و ارزیابی مخاطرات طبیعی و انسانی برای حفظ و پایداری غار کونه شمشم ضروری است زیرا این غار یک غار زیستی است و گونه خاصی خفاش در آن سال هاست زندگی می کند. در سال های اخیر گروه های مختلفی از این غار بازدید کرده اند که سبب افزایش انواع مخاطرات انسانی و طبیعی در این غارشده اند. حفاری، استفاده از اسپری رنگ، روشن کردن آتش در غار و ... از مخاطرات انسانی داخل غار بوده و تغییرات جوی و کاهش بارندگی، افزایش دما از جمله مخاطرات طبیعی این غار می باشند. در این پژوهش سعی شده از طریق مقایسه ژئوسایت های شهرستان مریوان با غار کونه شمشم، با استفاده از دو روش پریرا و سوات (SWOT) و جمع آوری داده های کمّی از طریق پرسشنامه ها و ارزش گذاری کیفی، همچنین بازدید میدانی و محاسبه اشکال، فضاهای غار و آزمایش نمودن آب چشمه جوار غار به بررسی پرداخته شود و تلاش علمی صورت گرفته تا به فرضیه های مطرح شده پاسخ داده شود. در روش پریرا که مقایسه ژئوسایت ها از طریق ارزش گذاری کیفی بدست می آید، غارکونه شمشم با کسب 5/16 امتیاز از مجموع امتیازات و در بخش ژئومورفولوژیکی با ک
  19. ارزیابی و پهنه بندی فعالیت های تکتونیکی استان کردستان با استفاده از شاخص های ژئومورفیک
    2016
    این پژوهش با توجه به اهمیت و جایگاه مطالعات تکتونیک- ژئومورفولوژی، به ارزیابی و طبقه بندی تکتونیک فعال حوضه های آبخیز استان کردستان با نگرش کمی- مقایسه ای بر مبنای پارامترهای شاخص شبکه زهکشی می پردازد. استان کردستان در غرب ایران یکی از کانون های عبور گسل های بزرگ و فعال از جمله گسل زاگرس می باشد. در این پژوهش برای نیل به هدف که ارزیابی نسبی فعالیت های تکتونیکی با دید مقایسه ای است، حوضه های آبخیز در سطح محدوده مطالعاتی بر اساس نقشه های توپوگرافی 50000/1 و مدل ارتفاعی رقومی 30×30 متری شناسایی گردیدند. سپس در محیط GIS اقدام به تهیه لایه های اطلاعاتی مورد نیاز و مورفومتری حوضه ها از جمله مساحت، محیط، طول شبکه زهکش و مولفه های ارتفاعی حوضه برای ارزیابی شاخص های بکار رفته در تحقیق گردید. شبکه های آبراهه ای رقومی و بر اساس روش استرالر درجه بندی شد. همچنین نیمرخ طولی تا رتبه 4 برای شاخه های اصلی حوضه ها ترسیم شد. سپس اقدام به انتخاب و بررسی مهم ترین شاخص های شبکه زهکشی که متاثر از تکتونیک بوده و به تبع آن در ارزیابی نسبی فعالیت های تکتونیکی در سطح حوضه های آبخیز کارا هستند، شده است. شاخص های نسبت انشعاب مستقیم، گرادیان رودخانه، شاخص استاندارد، آنومالی سلسله مراتبی و تراکم زهکشی برای تمامی حوضه های مطالعاتی محاسبه شدند. روابط کمی برآورد این شاخص ها برای رسیدن به هدف نهایی تحقیق که طبقه بندی حوضه های آبخیز مورد مطالعه در برابر تکتونیک فعال می باشد، بکار رفت. داده های حاصل از محاسبه شاخص ها استاندارد شدند و با استفاده از تحلیل خوشه ای نمودار دندروگرام برای حوضه ها ترسیم و با توجه به آن طبقه بندی و تحلیل به صورت مقایسه ای صورت گرفت. این شاخص ها به دلیل سادگی و کم هزینه بودن و امکان مقایسه نسبی بکار رفته است یافته های تحقیق نشان داد که حوضه های مورد مطالعه از لحاظ تکتونیک فعال در دو خوشه متفاوت قرار می گیرند. خوشه اول حوضه های انگوران، تکاب، تپه اسماعیل، شاهین دژ، سردشت و بانه را در برمی گیرد و خوشه دو نیز شامل حوضه های دیواندره، گل تپه، قروه، سقز، کامیاران، رزآب، بوکان، روانسر، مریوان، قزلچه، پاوه و سنندج است. موقعیت مکانی خوشه اول غالباً شامل حوضه های واقع در نواحی پیرامونی محدوده مطالعاتی و حوضه های واقع در خوشه دوم منطبق بر مناطق مرکزی محدوده مورد مطالعه هستند. یافته نهایی